Δουνκέρκη (Dunkirk) – 2017
Αν βαθμολογούσα την Δουνκέρκη, δεν θα μπορούσα να βάλω πάνω από 7. Κάτι που δεν ισχύει με τις υπόλοιπες ταινίες του Nolan, μετά την παρακολούθηση των οποίων η αίσθηση της πληρότητας ξεχείλιζε. Ένας βαθμός όμως που μοιραία μπαίνει (και) κατόπιν σύγκρισης με τις προηγούμενες δουλειές του σκηνοθέτη, θα ήταν άδικο να ορίσει μια ταινία ως καλή ή κακή, και να καταλήξει κάποιος να μην την δει, χάνοντας έτσι και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ταινίας αυτής. Τρανό παράδειγμα αποτελεί η Δουνκέρκη, με την οποία θα κλείσουμε προς το παρόν αυτήν την μίνι ‘Nolan-ιάδα’.
Η Ταινία
Νεαρός Άγγλος στρατιώτης (Fionn Whitehead) ξεφεύγει από τα πυρά των αντιπάλων και καταφέρνει να φτάσει στην παραλία της Δουνκέρκης. Εκεί αξιωματικοί του Ναυτικού (Kenneth Branagh) και του Στρατού (James D’ Arcy), με την βοήθεια διά αέρος (Tom Hardy), προσπαθούν να συντονίσουν τον απεγκλωβισμό χιλιάδων στρατιωτών πριν τους σκοτώσουν οι ναζιστικές δυνάμεις που τους έχουν περικυκλώσει.
Ξεκινώντας λοιπόν από τα καλά, είναι πολύ δύσκολο να παραβλέψεις την καταπληκτική φωτογραφία και το τόσο πειστικό σκηνικό πολέμου που έστησε ο Nolan. Τα περισσότερα γυρίσματα έγιναν στην πόλη της Δουνκέρκης, στο ίδιο σημείο που πραγματοποιήθηκε η διαφυγή των στρατιωτών, χρησιμοποιώντας μάλιστα τις πραγματικές παλίρροιες στην παραλία. Για πρώτη ίσως φορά ο Nolan είναι τόσο εξαιρετικός στο να κάνει το κοινό να ταυτιστεί με τον πρωταγωνιστή και την ψυχοσύνθεση του. Ο τρόπος, με τον οποίο έκανε σαφή την σημασία της ανθρώπινης ζωής, τις λεπτές ισορροπίες κατά την διάρκεια ενός πολέμου και την μάχη για επιβίωση με οποιοδήποτε κόστος, είναι αφοπλιστικός. Ο θεατής βρίσκεται σε μια διαρκή αγωνία, κάτι στο οποίο συμβάλλει και ο ήχος, είτε ως σκηνοθετικό σκεύασμα είτε από τεχνικής πλευράς (μάλλον δεν θα λείψει από τις υποψηφιότητες για Όσκαρ Ήχου ή/και Ηχητικού Μοντάζ).
Ο Nolan καταφεύγει και πάλι στις συνήθειες του, μπερδεύοντας την χρονική συνέχεια της ταινίας. Μια τακτική που δυστυχώς δεν προσφέρεται για μια ταινία σαν την Δουνκέρκη. Ήταν μεν αναμενόμενο, αλλά και ξένο με την πλοκή που μας παρουσίασε. Η ταινία δεν είχε τόσο βάθος ώστε να υποστηρίξει κάτι τέτοιο, και μια προσέγγιση όπως στο Prestige, ίσως να ταίριαζε καλύτερα. Πιθανόν να ήταν και μια προσπάθεια κάλυψης της απουσίας του στοιχείου της ανατροπής (άλλη αγαπημένη τακτική του Nolan), καθώς η ταινία εστίασε περισσότερο στην αφήγηση των ιστορικών δεδομένων.
Αυτός ήταν ίσως και ο λόγος που δεν είδαμε τις ερμηνείες που αναμέναμε, καθώς ένα τέτοιο θέμα προσφέρει μια τεράστια ευκαιρία για αυτό. Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά σε ταινίες σταθμούς του είδους, όπως ο Ελαφοκυνηγός ή το Platoon, μέχρι και τα πιο πρόσφατα, όπως η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν ή το Hacksaw Ridge. Η Δουνκέρκη είναι μια ταινία που πρωταγωνιστές είναι όλοι και κανένας. Ο μόνος που ξεχώρισε, με ερμηνεία μακράν καλύτερη και πιο μεστή από τους υπόλοιπους, ήταν ο Mark Rylance (Η Γέφυρα των Κατασκόπων), που σύμφωνα με το IMDb χαρακτηρίζεται ως ‘ο καλύτερος θεατρικός ηθοποιός της γενιάς του’. Από τους υπόλοιπους, η ερμηνεία του Jack Lowden (Η Άρνηση), ως ο συνάδελφος αεροπόρος του Hardy, ήταν κάπως συμπαθητική. Απεναντίας, τα μάτια του Tom Hardy (Η Επιστροφή) ήταν αδιάφορα. Ο ίδιος ο Nolan έχει δηλώσει πως του αρέσει να έχει τον Hardy να παίζει με το πρόσωπο καλυμμένο, χωρίς όμως να πετυχαίνει εδώ το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο πολυτάλαντος Kenneth Branagh (Ερρίκος ο Ε’, Επιχείρηση Βαλκυρία) δεν ήταν τόσο καλός εδώ, θα τον θαυμάσουμε όμως σε μια διαφορετική ερμηνεία ως Πουαρό στο αναμενόμενο Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές.
Να τη δω;
Με την Δουνκέρκη, ο Nolan φαίνεται να γύρισε μια ταινία για τον εαυτό του, χρησιμοποιώντας μέχρι την τελευταία σκηνή όλα του τα τρικ, ακόμα και εκεί που δεν έπρεπε. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι τόσο καλή όσο οι υπόλοιπες ταινίες του, η Δουνκέρκη παραμένει μια ταινία που πρέπει να δεις.