Τα Πνεύματα του Ινισέριν (The Banshees of Inisherin) – 2022
Ξεκινάμε με την παραδοχή ότι το Banshees of Inisherin παρουσιάζει μια εν γένει δυσκολία για το ελληνικό, ή τέλος πάντων το μη ιρλανδικό, κοινό: τον τίτλο της ταινίας. Παρόλο που η απόδοση στα ελληνικά ως Τα Πνεύματα του Ινισέριν είναι παραδόξως αξιοπρεπής, η δυσκολία παραμένει αν δεν ξέρεις τι είναι το banshee. Ίσως να είχες μια ιδέα αν είσαι φαν των X-Men, αφού ένας από τους μεταλλαγμένους, ο Banshee, ήταν ένας τύπος, Ιρλανδός βέβαια, που πέταγε και έβγαζε μια υπερηχητική κραυγή.
Το banshee λοιπόν πρόκειται για μια θηλυκή μορφή της ιρλανδικής μυθολογίας, που αναγγέλλει τον θάνατο ενός συγγενικού προσώπου, συνήθως με κραυγές και λυγμούς. Κάτι σαν τις Άρπυιες, αλλά στο λιγότερο επιθετικό. Ξέροντας αυτό, είναι πολύ πιο ενδιαφέρον να παρακολουθήσεις τα Πνεύματα του Ινισέριν, και να καταλάβεις τι ρόλο μπορεί να βαράει αυτή η παράξενη και καλοσυνάτη γριούλα που βολοδέρνει εδώ και εκεί.
Η Ταινία
Φίλος (Brendan Gleeson) λέει σε φίλο (Colin Farrell) ότι δεν θέλει πια να είναι φίλοι. Ο δεύτερος είναι λίγο κολαούζος, ο πρώτος δεν θέλει να τον βλέπει μπροστά του, και κάπως έτσι τα πράγματα παρεκτρέπονται.
Λοιπόν, τα Πνεύματα του Ινισέριν είναι μια ταινία βαρετή. Οι προσδοκίες ήταν πολύ υψηλές, δεδομένου ότι η προηγούμενη ταινία του σκηνοθέτη Martin McDonagh, οι Τρεις Πινακίδες Έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι, είναι μια από τις ωραιότερες ταινίες των τελευταίων ετών. Αν και υπάρχουν ομοιότητες στα ποιοτικά χαρακτηριστικά μεταξύ των δύο ταινιών, υπάρχει μία σημαντική διαφορά: ο ρυθμός της ταινίας.
Οι Τρεις Πινακίδες δεν είχαν και κανέναν καταιγιστικό ρυθμό, αλλά υπήρχε τρομερό σασπένς και περίμενες με αγωνία την συνέχεια. Υπήρχαν σκηνές στην μέση της ταινίας που ήταν καθοριστικές για την εξέλιξη της. Στα Πνεύματα του Ινισέριν αυτά δεν υπάρχουν. Κυλάει πολύ αργά, και ακόμα και όταν τα πνεύματα οξύνονται, είναι αρκετά flat. Δεν έχει δηλαδή αυτό το κάτι που θα σε κάνει να ανασηκωθείς και να σκεφτείς ότι τώρα κάτι γίνεται.
Παρόλα αυτά, δεν μπορεί κανείς να μην αναγνωρίσει την πρωτοτυπία του σεναρίου, και αυτό του McDonagh, το οποίο έχει προταθεί για Όσκαρ, και έχει ήδη πάρει Χρυσή Σφαίρα και BAFTA. Οκ, είναι δύο φίλοι που τα σπάνε, και βλέπουμε που θα καταλήξει όλο αυτό. Αλλά σκέψου ότι αυτό γίνεται σε ένα χωριό ενός απομονωμένου νησιού λίγο έξω από την δυτική ακτή της Ιρλανδίας , που το χτυπάει αλύπητα ο Ατλαντικός, στα τελειώματα του ιρλανδικού εμφυλίου to 1923.
Το άλλο δυνατό σημείο στα Πνεύματα του Ινισέριν είναι οι ερμηνείες. Και πάλι συγκρίνοντας αναπόφευκτα με τις Τρεις Πινακίδες, εδώ ο πήχης έχει πέσει κάπως. Όχι όμως τόσο ώστε να μην προταθούν για Όσκαρ και οι τέσσερις πρωταγωνιστές. Ο Collin Farrell (Ο Αστακός, In Bruges) είναι πολύ καλός, χωρίς ωστόσο να δίνει το κάτι παραπάνω για το Όσκαρ Α Αντρικού ρόλου, ενώ ένα σκαλί πιο κάτω βρίσκεται ο Brendan Gleeson (Braveheart, In Bruges – επανένωση με Farrell και McDonagh) για το αυτό του Β Αντρικού.
Εκείνοι που λάμπουν ο καθένας στο κομμάτι του, είναι η Kerry Condon (Τρεις Πινακίδες Έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι, Better Call Saul) και ο Barry Keoghan (The Batman, Δουνκέρκη). Η Condon, που έχει διαπρέψει και σε θεατρικά έργα, κάποια από τα οποία είναι του McDonagh, είναι υποψήφια για Όσκαρ Β Γυναικείου Ρόλου και ο Keoghan διεκδικεί, με αξιώσεις μάλιστα, αυτό του Β Αντρικού Ρόλου. Και οι δύο έχουν πάρει τα αντίστοιχα BAFTA.
Για το τέλος αφήσαμε τον Martin McDonagh, ως σκηνοθέτη τώρα. Ναι, το σενάριο που ο ίδιος έγραψε, παρότι πρωτότυπο, δεν βοήθησε και οδήγησε στο να στήσει μια ταινία άνευρη. Με ιρλανδικές ρίζες όμως και ο ίδιος, φαίνεται να έχει κάνει τέτοια έρευνα, ώστε να φτιάξει ένα απίστευτο σκηνικό σαν να είναι βγαλμένο από κάποιο παραμύθι, κάτι που του χάρισε υποψηφιότητα και για Όσκαρ Σκηνοθεσίας.
Στα Πνεύματα του Ινισέριν λοιπόν μαθαίνουμε λεπτομέρειες για την ιρλανδική κουλτούρα, από τις πιο προφανείς, όπως η βουκολική ζωή των χωρικών, και η φολκλόρ μουσική που παίζουν στην παμπ, και λες τώρα θα βγει ο Lord of the Dance Michael Flatley, μέχρι τα πιο μικρά όπως το άγαλμα της Παναγίας στο σταυροδρόμι στην μέση του πουθενά και την ξύλινη διακόσμηση στο σπίτι του Gleeson με τις μάσκες και το τασάκι σε σχήμα σκύλου να δεσπόζουν.
Να τη δω;
Δεν θα την πρότεινα εύκολα σε κάποιον να την δει. Στα θετικά είναι ότι είναι μικρότερη από δύο ώρες σε διάρκεια, πράγμα πρωτόγνωρο για την εποχή μας. Και ενώ έχει αρκετά καλά καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά, και σαν ιστορία έχει ενδιαφέρον, ο τρόπος που είναι στημένη η ταινία, την αδικεί.
